Marek Grechuta zmarł 10 lat temu. Jego muzyka uczy pokolenia[Wspomnienie]

Piosenkarz, kompozytor, poeta i malarz, twórca i wykonawca wielu przebojów – zmarł 9 października 2006 roku w Krakowie w wieku 61 lat. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. W dniach  26–30 października w Krakowie odbędzie się wielki festiwal poświęcony jego twórczości. W 10 rocznicę śmierci artysty warto przypomnieć sobie kim był Grechuta.

Marek Grechuta zmarł 10 lat temu. Jego muzyka uczy pokolenia[Wspomnienie]

Marek Grechuta urodził się w Zamościu w 1945 roku. W dzieciństwie wyjechał z rodziną do Chylic pod Warszawą, ale w 1956 roku rodzina na powrót osiadła w Zamościu. W czasie pobytu w Chylicach kościelny organista udzielał Grechucie pierwszych lekcji muzyki. Od najmłodszych lat uczył się gry na fortepianie. Ukończył zamojskie I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Zamoyskiego.

Publiczny debiut muzyczny Grechuty miał miejsce w październiku 1967 roku, kiedy dzięki wykonaniu piosenki „Tango Anawa” zajął drugie miejsce wśród wokalistów na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie. W 1968 roku na VI KFPP w Opolu zdobył nagrodę dziennikarzy za piosenkę „Serce”, a rok później na VII KFPP jedną z głównych nagród (Nagroda TVP) za piosenkę „Wesele”. Z zespołem Anawa nagrał dwie swoje pierwsze płyty – Marek Grechuta „Anawa” z 1970 roku oraz „Korowód” z 1971. W tym roku na IX KFPP w Opolu Grechuta zdobył główną nagrodę za piosenkę „Korowód”.

W 1971 Grechuta opuścił zespół Anawa i założył inny zespół, o nazwie WIEM (W Innej Epoce Muzycznej). Z zespołem tym nagrał dwa albumy – Droga za widnokres oraz Magia obłoków. Płyty wypełnione były muzyką z elementami jazz-rocka, a wśród tekstów wykorzystano twórczość poetów współczesnych, takich jak Tadeusz Nowak, Tadeusz Śliwiak, Ryszard Krynicki albo Mieczysław Jastrun.

Pięć lat później ponownie zaczął współpracę z Pawluśkiewiczem i pisanie muzyki do tekstów Witkacego. W 1977 na XV Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu jego piosenka „Hop – szklankę piwa” zdobyła Nagrodę Grand Prix, również na tym festiwalu przez Krystynę Jandę wykonywana była piosenka „Guma do żucia”, której muzykę i słowa napisał Marek Grechuta. Grechuta był również, wraz z Krzysztofem Jasińskim i Janem Kantym Pawluśkiewiczem, współautorem musicalu Szalona lokomotywa według Stanisława Ignacego Witkiewicza, prezentowanego w latach 1977–1980, m.in. w krakowskim Teatrze STU oraz katowickim Spodku.

W 1976 Marek Grechuta rozpoczął, trwającą blisko 10 lat, współpracę z Piwnicą pod Baranami.

W 1979 roku nagrał płytę z pieśniami do słów poety Tadeusza Nowaka, które poza nim zaśpiewali Teresa Iwaniszewska-Haremza, Magda Umer oraz Marian Opania. Utwory te, pochodzące ze spektaklu Zapach łamanego chleba nie spotkały się jednak z dobrym przyjęciem. W 1981 ukazały się Śpiewające obrazy, płyta nagrana ponownie z zespołem Anawa, na której znalazły się piosenki inspirowane obrazami van Gogha, Picassa, Degasa, Moneta, Renoira i Wyspiańskiego, a także muzyka ze spektaklu Otello.

W 1984 roku wspólnie z Krystyną Jandą nagrał płytę W malinowym chruśniaku, z wierszami Bolesława Leśmiana. Do własnych tekstów wrócił w 1986 roku, wydając (w 1987) płytę Wiosna – ach to ty. Wypełniona była lżejszą muzyką i przyniosła tytułowy przebój, zawierała też fragmenty muzyki ze spektakli Colas Breugonon, Tumor Witkacego i Kroniki Olsztyńskiej. W 1987 roku napisał muzykę do przedstawienia teatralnego Jana Brzechwy – Kopciuszek. W 1989 roku wydał płytę Krajobraz pełen nadziei. W 1990 w Teatrze Stu odbył się koncert pt. „Złote przeboje”, w którym wystąpiła także, zaproszona przez Grechutę, aktorka Starego Teatru – Grażyna Trela (utwór: „Wesele”). W 1991 wydał Piosenki dla dzieci i rodziców, nagrane wspólnie z aktorami Teatru Starego w Krakowie oraz dziecięcym chórem Gama.

Rok 1994 przyniósł kolejną płytę: Dziesięć ważnych słów, zawierającą utwory poświęcone istotnym wartościom w życiu. Grechuta nawiązywał na niej do Dekalogu, określając ją jako „dziesięć przykazań człowieka współczesnego”.

Warto Wiedzieć!

W roku 2003 wspólnie z grupą Myslovitz wykonał cover ich przeboju „Kraków”, który znalazł się na dwupłytowym albumie The Best of Myslovitz. Ostatnią płytą Grechuty z premierowym materiałem były Niezwykłe miejsca (2004), gdzie znalazły się piosenki poświęcone miejscom, które go oczarowały.

W 2000 ukazał się zestaw Świecie nasz, zawierający wszystkie 13 albumów Grechuty. Kompilacja otrzymała w 2001 Nagrodę Muzyczną Fryderyk w kategorii „najlepsza reedycja”. Zestaw został wznowiony w roku 2005, uzupełniono go wtedy o album Niezwykłe miejsca, a także o składającą się z nagrań archiwalnych płytę Godzina miłowania.

W roku 2006 na 43 KFPP w Opolu Marek Grechuta został uhonorowany Grand Prix tego festiwalu (Nagroda Prezesa TVP).

Zmarł nagle 9 października 2006 r., w nocy, w wyniku niewydolności krążenia, która była skutkiem ogólnego pogorszenia stanu zdrowia spowodowanego kilkoma czynnikami.

17 października 2006 r.został pochowany w Alei Zasłużonych Cmentarza Rakowickiego w Krakowie.

Komentarze

comments

No Comments Yet

Comments are closed